فیزیوتِراپی (به فرانسوی: physiothérapie) یا فیزیکدرمانی شیوهای از درمان بیماریها و اختلالات عصبی-ماهیچهای-اسکلتی با استفاده از تجهیزات مکانیکی، جریانهای الکتریکی، مانورهای دستی، تمرینات ورزشی و عوامل فیزیکی دیگر است. در این روشها از ورزش، نور، پرتوهای فرابنفش و فروسرخ، گرما و جریان برق استفاده میشود. فیزیوتراپی حیطهای از پزشکی است که هدف آن پیشگیری از بیماریها، درمان، توانبخشی و بالا بردن سطح سلامت است.
واژهٔ فیزیوتراپی از«فیزیو» (= فیزیولوژیک، جسمانی و طبیعی) و «تِراپی» (= درمان) ساخته شدهاست. در بعضی از منابع، واژهٔ اصلیای که کلمهٔ «فیزیوتراپی» ازآن گرفته شدهاست، physiological therapeutics میباشد. البته مداخلات درمانی در فیزیوتراپی بخش کوچکی از عملیات آن محسوب میشود. در فیزیوتراپی، هدف ارتقای عملکرد جسمانی بدن است. البته، با توجه به تداخل و ارتباط زیاد سیستمهای بدن، درمانهای فیزیوتراپی که توسط فیزیوتراپیست انجام میشود، مستقیم یا غیرمستقیم، باعث بهبود عملکرد دستگاه فیزیولوژیک نیز میشود؛ مثلاً فیزیوتراپی دستگاه تنفسی موجب بهبود درصد گازهای خون (دیاکسید کربن و اکسیژن) و تغییر میزان اسیدیتهٔ خون میشود، که به نوبهٔ خود، میتواند باعث بهبود سطح هشیاری گردد.
فیزیوتراپیست در این رشته بهعنوان درمانگر شناخته میشود. با توجه به اینکه فیزیوتراپی درمان فیزیولوژیک و جسمانی بیماریهاست، کالبدشناسی و حرکتشناسی و فیزیولوژی حرکت از اهمیت بیشتری برخوردار است.
فیزیوتراپیِ درمانی علمی بر اساس تحصیلات عالی و بالینی با قدمت طولانی است که همزمان با توسعهٔ دانش پزشکی، به یکی از ارکان درمانهای نوین پزشکی تبدیل شدهاست.
اصلیترین هنر و تخصص فیزیوتراپیست، توانایی انجام مهارتهای دستی و حرکتدرمانی است که در جهت پیشگیری از بسیاری از بیماریها و درمان و توانبخشی افراد جامعه به کار گرفته میشود. خواص امواج مختلف، مانند امواج صوتی، مغناطیسی، لیزر، شاک وِیو، رادیویی و خواص درمانی آب (آبدرمانی)، سرما و گرما،استفاده از سوزن خشک (dry needling ) به کار گرفته میشوند تا دستیابی به این اهداف آسانتر شود.
اعمال مذکور منحصراً توسط فیزیوتراپیستهای فارغالتحصیل از دانشکدههای توانبخشی انجام میشود که آموزشهای علمی را طی کردهاند و درمانهای بالینی را بهخوبی فراگرفتهاند.
دیدگاه منحصربهفرد فیزیوتراپیست از بیمار و شناخت ویژهاش از عملکرد و ساختار طبیعی بدن در کنار معاینه و ارزیابی دقیق، به وی این توانایی را میدهد تا بیماران را در جهت رسیدن به اهدافی مانند پیشگیری از بیماریها، تطابق افراد با محیط کار، افزایش کیفیت زندگی افراد، کاهش نیاز به برخی جراحیها و درمانهای داروییِ طولانیمدت، که عوارضی نیز در پی دارند، سوق دهند.
تمامی روشهای درمانی فیزیوتراپی دارای شواهد و پایهٔ علمی و تحقیقاتی است و با درمانهایی مانند طب فیزیکی، کایروپراکتیک، طب سنتی، ورزشدرمانی و ماساژدرمانی کاملاً متفاوت است.